Эзэн Чингис хаан замбуулинд мэлмий гийгээд 850, хорвоогоос халиад 780 гаруй жил улиран өнгөрч биднээс улам бүр алсарсаар байгаа атугай ч Чингисийн нэрийг үе үеийнхэн төдийгүй өнөө үеийхэн ч гэсэн мөнхлөн дуурссаар байгаа бөгөөд түүний амьдрал, үйл ажиллагааг Монголын судлаач, эрдэмтэд төдийгүй дэлхийн улс орнуудын судлаачид цаг хугацааг үл харгалзан өнөө хэр нь судлан шинжилсээр байгаа билээ. Эзэн Чингис хааны үүсгэн цогцлуулсан Их Монгол Улсын түүхэн тэр цаг үеэс нааших олон зууны турш дэлхийн улс орнуудын судлаачид Их Эзэн Чингис хааны амьдрал, үйл ажиллагааг өөр өөрийнхөө сонирхсон төрөл, чиглэлээр судлахад нөр их цаг хугацаа, хүч хөдөлмөрөө зориулан олон арван ном, зохиол, бүтээл туурвисны зэрэгцээ Чингис хааны бүхий л ажил хэрэг, үйл ажиллагааны арга барил, үлгэр дуурайллаас суралцахыг хичээсэн эрмэлзлэл, тэмүүлэл өргөжин тэлсээр байна. Судлаач эрдэмтдийн зохиол, бүтээлүүд үндсэндээ нэг талаар Чингис хааны намтар-цадиг, удам угсаа, авъяас билиг, улс төр, цэргийн нэрт зүтгэлтэн, Их Монгол Улсын дотоод, гадаад бодлого, үйл ажиллагаа, Чингис хааны явуулсан аян дайн, түүний үр дагавар, Их хааны гүйцэтгэсэн үүргийн тухай, нөгөө талаар Чингис аугаа их гарамгай удирдагч, дээд зэргийн менежер, хүний нөөцийн чадварлаг мэргэжилтэн тарийн гарамгай зүтгэлтэн цэргийн нэрт жанжин төдийгүй түүхэн гарамгай стратегич гэх мэтийн зүүлт чимэг бүхий өндөр алдар хэргэм цол соёрхуулахад чиглэгдсэн байна.