Шотландын зохиолч, яруу найрагч. дэлхий даяар уншдаг адал явдалт олон арван роман, туулжийн зохиогч, английн романтизмын сод төлөөлөгч Роберт Луйс Стивенсон 1820 онд Эдинбург хотод төржээ. Эдинбургийн Их сургуульд инженер мэргэжлээр, дараа нь хуулийн тэнхимд суралцаж төгссөн байна.  Идэр насандаа шоиийн клубын дуучин бүсгүй Кэт Драмондод сэтгэлтэй болсон ч эцгийнхээ дарамтаас болж хүсэл нь биелсэнгүй.'Пентландын бослого' хэмээх анхныхаа номыг 26 насандаа хэвлүүлжээ. Тэр цагаас хойш бид бүхний унших дуртай 'Эрдэнэ нуусан арал', 'Хар сум', 'Хулгайлагдсан нь' зэрэг хэдэн арван роман, тууж, өгүүллэг бичсэн ба түүний уран бүтээлийн өв яндашгүй арвин юм. Нийтдээ 200 гаруй бүтээл туурвижээ.Р. Л. Стивенсоны уран бүтээл дараа үеийнхээ олон зохиолчдод хүчтэй нөлөө үзүүлсэн ба X. Л. Борхес, В. Набаков зэрэг утга зохиолын аваргууд өндрөөр үнэлсэн байдаг.  'Энэ номыг би бичлээ. Энэ номонд ээмэг, хонх, чимэг зүүхгүй. Өөрийн бусад ном болоод хүний номоос би үүнийг ялгаж чадна. Хүмүүс ч ялгаж таних болтугай. Уншсан хүн бүр ердөө энэ номын хуудас урагдсан байлаа ч гэсэн энэ номыг Цада хот айлын гаралтай Гамзатовын хөвүүн Расул бичсэн юм гэж шууд хэлэх болтугай.' 'Орчуулагч хүн яруу найрагч, зохиолч, уран бүтээлч байх хэрэгтэй.  

Адалт явдалт зохиолууд

Ногоон давхарлагийн Аня охин' хэмээх энэ зохиол гарснаар Канадын уран зохиол дэлхийн түвшинд хүрсэн гэж уран зохиолын судлаачид үздэг байна.  Бяцхан өнчин охин хэрхэн өргөмөл эцэг эхтэй болж, тэднийхээ төдийгүй нийт тосгоныхны сэтгэл зүрхийг татаж байгаа тухай өгүүлдэг энэхүү зохиол нь хүн төрөлхтний бүхий л цаг үеийн дотроос хамгийн олон удаа хэвлэгдсэн үзүүлэлтээрээ Библийн дараа оржээ.  Канадын зохиолч Люса М. Монтгомери 1874 оид 'Ногоон давхарлагийн Аня охин' зохиолын үйл явдал өрнөдөг Хан хүү Эдуардын аралд төржээ.  Хоёр ой ч хүрээгүй байх үед эх нь нас барснаар өнчирсөн охин ээжийн талын хоёр хөгшний асаргаанд очсон байна. Энэ хоёр хөгшин ч уг зохиолын гол баатрын эх дүр болжээ.Л. Монтгомери Аня охины түүхийг үргэлжлүүлэн 5 цуврал роман бичсэн нь өнөө дэлхий даяар түгжээ. Бид энэ ботидоо Аня охины насанд хүртэлх түүхийг өгүүлсэн эхний хоёр ботийг нь баринтаглав.  

Ногоон давхарцагийн Аня охин

Аня охины түүх

'Орчин үеийн уран сэтгэмжийн уран зохиолын эцэг гэгддэг Английн зохиолч Ж. Р. Толкейн (1892-1973) нь зохиолч төдийгүй яруу найрагч, хэл шинжээч, домог зүй судлаач,Оксфордын Их сургуулийн профессор алдарт Оксфорд толийг бүтээлцсэн хүн юм.1945 оноос хойших Английн шилдэг зохиолчийн эхний зургаад багтжээ.  Ж. P. Р. Толксйн Англо-Сакс, Норманд, Герман, Скандинавийн орнуудын болон ер өрнө,дорнын ард түмнүүдийн домог үлгэрийг нарийвчлан судалж, тэндээс ургуулан ер бусын адал явдалт түүхүүдийг бүтээсэн нь дэлхий дахиныг байлдан дагуулсан байна. Ялангуяа 'Хоббитууд' (1936 он), 'Бөгжний эзэн' (1954 он), 'Силмариллион' (1977 он) хэмээх цуврал нь дэлхийн 40 орчим хэлээр орчуулагдан, хэдэн арван мянган удаа хэвлэгдэж, өнөөдөр багачууд төдийгүй бүх насныхны шимтэн уншдаг ном болно. Тэр мөн зохиолдоо өргөнөөр ашигласан домог зүй, хэл зүйн олон нэр, илэрхийллийг тайлбарласан тайлбар толь, эртний бичиг үсгийн цагаан толгой, гол дүрүүдийн ургийн бичиг, үйл явдлын он дарааллын хэлхээс болон газрын зургуудыг ч цоо шинээр зохиосон нь чухамдаа ypaн сэтгэмжийн бүхэл бүтэн гайхамшигт ертөнцийг амилуулжээ.  'Бөгжний эзэн' туульсын гурвалаар нь бүтээсэн кино машид алдартай бөгөөд Оскарын олон шагнал авсныг манай уншигчид сайн мэдэж буй.  

Азтай Жейлс

Хоббит

Энэхүү 'Нарнийн он дарааллын түүх' хэмээх ид шидийн гайхамшигт адал явдал бүхий долоон цуврал номыг Английн зохиолч К.С. Льюис 1949-1954 онд бичжээ. Тэр цагаас хойш энэ зохиол дэлхийн 50 гаруй хэлээр орчуулагдан, 100 сая давсан хувиар хэвлэгдсэн байна. Мөн радиогийн болон дэлгэцийн жүжиг, олон ангит кино ч гарчээ.  Жирийн дунд сургуулийн дөрвөн хүүхэд хуучин хувцасны шүүгээ рүү нуугдахаар ордог. Гэвч тэр хувцасны шүүгээ өөр ертөнц рүү нэвтрэх шидэт хаалга байжээ. Дөрвөн хүүхэд ийнхүү домгийн араатнууд, хүний хэлээр ярьдаг амьтад, ид шидтэнүүдийн Нарни хэмээх ер бусын оронд очиж, тэндэхийн амьдралыг өөрчилсөн түүхэн үйл явдлын гол баатрууд болно.  К.С.Льюис зохиолдоо уламжлалт Загалмайн шашны сэдвээс гадна Перс, Грек, Ром зэрэг өрнө дахины домгууд, Их Британи, Ирландын ардын аман зохиолын маш олон дүр, дүрслэл, уран санааг өргөнөөр ашиглажээ.  

Дэлхийн хүүхдийн сонгодог зохиолын дээжис