Мен алғаш он жасымда МҚШ-ін оқығаннан бастап МҚШ-нің ырқына көніп, қызықтап танып, іс-әрекеттер, батырларды сызып бейнелеуге кірістім. Сіздің қолыңыздағы осы кітаптың суреттерін алғаш 2008 жылдан бастап сызып, 2014 жылы оқырманға жеткізген едім. Содан кейін де сурет қосып сызып, жөндеп жақсартумен келемін. Осы жолы доктор Т.Етекбай ағайдың аудармасымен қоса қазақ тілінде оқырмандарға жеткізіліп отыр.
Бұл кітаптың суреттерін сызығанда МҚШ деген осы маңызды мұраны әрбір адамға түсінікті жеткізіп, өзімнің танып, елестететін сол дүние, құпиялы мәдени өркениетті әлемге ашып көрсетуді мақсат еттім. Суреттерді тарихшы, археологтардың ақыл көмегімен қазірге дейінгі анықталып табылған тарихи зат бұйымдар мен зерттеудің жетістіктеріне сүйеніп жасадым. Өткен уақытта білімі мен ақылын аямай қолдап келген қадірлі кеңесшілерім – др, профр Г.Аким, др профр С.Цолмон, др проф Д,Эрдэнэбаатар, др, проф С.Пунцагтарға жолдар алғысым шексіз.
Моңғолдың тарихы мен мәдениетінің энциклопедиясы болған МҚШ-нің әлеміне менің бірнеше суреттеріммен бірге саяхаттаңыздар. Бұл кітап адамзаттың тарихын жасаушы даналардың бірі – Шыңғыс қағанның тарихын көшпенділердің тұрмысы мен мәдениетімен бірге түсіну есігін сіздің алдыңызға ашса екен деп тілеймін. Сіз өз пікіріңіз және бөлісер ойыңыз болса rentsengel@gmqail.com адреске жүргізсеңіз маған бәрінен де маңызды болар еді.

XIX зууны үед Оросын үнэн алдартны шашны төлөөлөгч П. Нафоров Манжийн хааны ордны номын сангаас нэгэн судрыг хуулбарлан авч өрнө дохины судлаачдад хүргэсэн нь монгол хэлээр, Хятад галигаар бичсэн 'Монголын нууц товчоон' байлаа. Тэр цагаас хойш 'Монголын нууц товчоон' судлал гараагаа эхэлж олон улсын нэрт эрдэмтэд оюун ухааны цараа харуулж гайхамшигт бүтээлүүдээ туурвисаар өдгөө 'Монголын нууц товчоон' судлал нь дэлхийн монгол судлалд тэргүүлэх чиглэлийн нэгэн болтол хөгжжээ. 'Монголын Нууц Товчоон' нь эдүгээ дэлхийн 28 улсад англи, болгар, буриад, герман, испани, итали, казах, мажар, морати, монгол, орос, перс, польш, солонгос, тува, турк, франц, халимаг, Хятан, чех, эсперонто, япон зэрэг 22 хэлээр орчуулагдаж, даян дэлхийн хүн ордын оюуны хүртээл болжээ. 'Монголын Нууц Товчоон' хэмээх агуу их бүтээл нь дэлхий дахинд давхардсан тоогоор 180 гаруй удаа хэвлэгдэн гарсан байна. 2004 онд Монгол улсын Ерөнхийлөгч 'Монголын Нууц Товчоон'-ыг айл бүр хоймортоо дээдлэх зарлиг гаргасан билээ. Хоймортоо залах гэдэг нь оюун ухаан амьдралдаа мөрдлөг болгохыг сануулсан хэрэг болов уу. Залуу уран бүтээлч Р.Батцэнгэлийн 'Монголын Нууц Товчоон Түгээмэл эх' хэмээх бүтээл Залуу үеийг эх оронч, түүх, уламжлалт соёлоо дээдлэх үзлээр хүмүүжүүлэхэд энэхүү бүтээл багагүй үүрэг гүйцэтгэнэ гэдэг нь дамжиггүй. 'Монголын Нууц Товчоон' нь анх уншсан хүнд ардын аман зохиол мэт боловч монголчуудын гүн ухаан, сэтгэлгээний хөгжил, бодит түүхийг баатарлаг түульсын аргаар бичиж үлдээсэн аугаа том бүтээлийн нэг юм. Эхлэн уншиж буй хүүхэд залуучуудад энэхүү алдарт бүтээлийг харж мэдрэх, сэтгэн бодож ухаарах боломжийг зэрэг олгож байгаа нь хүний сэтгэл зүрхэнд хүрч, хоногшин үлдэхэд дөхөмтэй болжээ. Р.Батцэнгэл түмэн олонд ойлгомжтойг бодолцон академич Ц.Дамдинсүрэн гуайн орчин цагийн монгол хэлнээ хялбаршуулан буулгасан 'Монголын Нууц Товчоон'-г унших эх болгосон ч зураг дүрслэл нь Монголын үе үеийн археологич, түүхч эрдэмтдийн судалгаа шинжилгээний үр дүнд илэрч олдсон түүхэн эх сурвалжийн мэдээ баримт, XIII зууны үеийн хүмүүсийн эдэлж хэрэглэж байсан гэр, орон сууц, дээл хувцас, гэзэг үс, ёс заншил, аж ахуй, цэргийн зэр зэвсэг бүхий л хэрэгсэлүүдийг түүхэн олдвор эд юмсаас сэдэвлэн аль болох бодит байдлаар харуулахыг оролдсонд бүтээлийн үнэ цэнэ оршино. Өвөг дээдсээ 'бүдүүлэг, зэрлэг' байсан мэтээр ойлгож байсан зарим хүмүүст эртний Монголчууд бусад үндэстэн ард түмнүүдийн нэгэн адил аж ахуй, соёлын өндөр түвшинд байж, хүмүүсийн хэрэглээний хувцас, эд юмс тансаг баялаг байсныг харуулах боломж олгож байгаагаараа чухал ач холбогдолтой юм. Энэ нь цаашдаа түүхэн уран бүтээл туурвих, бүтээх хүмүүст санаа авах, үлгэр дууриал болох нь дамжиггүй. Дотоод, гадаадын кино, жүжиг зэрэг урлагийн зарим бүтээлүүдэд эртний ноос бүхий зүйл хэдэрсэн, навсархай хувцастай, махир сэлэмтэй, харгис хэрцгий, догшин бүдүүлэг хүмүүсийн дүрээр харуулахыг хичээдэг бол, энэхүү 'МНТ Түгээмэл эх'-д түүхэн хүмүүсийн нүүр царай, бие бялдар, хувцас болон эдлэл хэрэгслийг аль болох бодитоор, амьдралд илүү ойрхон зураглалыг оруулж өгсөн онцлогтой.