Монгол тэмээний түүхэн өв, соёл
Төв Азийн өндөрлөгт орших Монгол улсын нутаг нь эх хэвлий'-дээ байгалийн төрөл бүрийн үнэт асар их баялагийг үүцэлж, 'гадарга' дээрээ энэ ертөнцийн амьд бүхнийг тэжээж, тэрч байтугай нэн ховордсон амьтан, ургамлыг хадгалсаар байгаа дэлхийн цөөн орны нэг. Монголын өргөн уудам нутагт Эртний (анхны) өвөгтэйгээ цуг амьдарч байгаа бараг цорын ганц гэж болохоор хоёр бөхтэй тэмээ нь олон улсын эрдэмтэн, судлаачдын анхаарлыг татсаар ирсэн төдийгүй хүн бүрийн үзэж сонирхох, унаж эдлэх гэсэн мөрөөдлийн хүслэнт амьтны нэгэн төрлийн мал билээ. Монголын говь, цөлд эрт үеэс амьдарсаар байгаа зэрлэг гөрөөс буюу хавтгайг XX зууны сүүлийн хагаст монголын эрдэмтэд өргөн хүрээнд судлаад, Хавтгай нь зэрлэгшсэн тэмээ биш, хоёр бөхтэй тэмээний өвөг мөнийг биологийн шинжлэх ухааны талаас баталж, олон улсын мэргэжил нэгт эрдэмтдээр зөвшөөрүүлсэн байна.