Жеймс Гилморийн монгол нутгаар хийсэн аяллын тэмдэглэл “Монголчуудын дунд” хэмээх бүтээлийг гар зургаар баяжуулан уншигч танд хүргэж байна. Номыг уншиж эхэлсэн хэн боловч дүр дүрслэгдэхүүнд автаж, үйл явдалд нь хөтлөгдөн ХХ зууны монголчуудын амьдралтай танилцах болно. Тухайлбал, “ Тэдний угаал хийх нэн сонин, жаахан усыг амандаа хийн бага багаар гоожуулж нүүр хүзүүгээ угаана. Нүүр хүзүү даган урсах усаа эрчүүд нь цамцныхаа энгэрээр арчдаг бол эмэгтэйчүүд нь гарын алгаараа доош шувтран уруулд тулан ирэхэд шор хийн сорон залгих ажээ...” “Үсийг удаан хугацаагаар самнахгүй явах нь хүний санаанд оромгүй мэт санагдана. Гэтэл тэдний хувьд үсний оройн хэсгийг татаж цавуу түрхэн хатууруулаад бусдыг нь сүлжин мөнгөн хавчаар, зүүлтээр даруулна. Эл байдлаар бүтэн сар түүнээс ч удаан хугацаагаар явах нь бий. Мэдэхгүй хүнд зайнаас ихэд цэмцгэр үзэгдэнэ.” хэмээн тэмдэглэсэн нь тухайн зүйлийг ихэд хачирхан, нэг бүрчлэн тоочин дүрслэхийн зэрэгцээ өөрийн үнэлэлтийг өгсөн нь уншигчдад ихэд сонирхолтой санагдана. Ж.Гилмор монголчуудыг таньж мэдэхийн тулд тэдний бүхий л соёл ахуй, амьдралын хэв маягт нь чадлынхаа хэрээр суралцаж, монгол хэлийг сурах хугацаандаа энгийн ардын дунд амьдран өдөр тутмын аж байдал, соёл уламжлал, баяр ёслол бүхий л зүйлүүдийг харан тэмдэглэж байжээ. Хожмоо тэрээр “ Анх миний нүдэнд монголчууд болхи бүдүүлэг, хөндий хүйтэн харагдаж байв. Хамт байж ахуй байдлыг нь ойлгох цагт тийм биш юм” хэмээн тэмдэглэсэн байна.